DERS NOTLARI: EKLEMLER

EKLEMLER HAKKINDA GENEL BİLGİLER

EKLEMLER

Kemikleri birbirine bağlayan fonksiyonel bağlantılardır.

Hareketin olabilmesi için

Kemikler

Eklemler şarttır.

Eklemler yapılarına ve hareket yeteneklerine göre üç ana grupta incelenebilirler:

1. Fibröz (oynamaz) eklemler.

2. Kıkırdaksı (yarı oynar) eklemler.

3. Sinovyal (oynar) eklemler.

I- FİBRÖZ (SYNARTHROSE, OYNAMAZ) EKLEMLER

*Sutura (kafa kemikleri)

*Syndesmosis

(tibiofibularis distalis)

*Gomphosis (diş kökleri)

SUTURA TİPİ EKLEMLER

Sutura SERRATA

(kenarlar testere şeklindedir)

Sutura DENTİCULATE

(serrataya göre sivri olmayan

uç şeklindedir)

Sutura SQUAMOSA

(eklem kenarları yontulmuş gibi

incedir eklem yüzleri birbirinin

üzerine oturur)

Sutura PLANA

(kenarlar düz,çizgi şeklindedir)

Sutura SCHİNDYLESİS

(kemik çıkıntısı diğerinin

oluğuna oturur

II-KIKIRDAKSI (AMPHIARTHROSE, YARI OYNAR) EKLEMLER

*Synchondrosis (epifiz-diafiz-discus epifisiale) (kemik uçları arasında hyalin kıkırdak bulunur. Ayrıca os sphenoidale ile os occipitale arasındaki synchondrosis sphenooccipitalis bu tip bir eklemdir. Kemikleşir, hareketsizdir. (örn: Epifiz-diafiz, sphenooccipitalis)

*Symphysis (symphyisis pubica) (eklem uçları arasında fibrokartilaginöz bir discusun bulunması karakteristiktir,kemikleşmez)

III-SİNOViAL (DIARTHROSE, OYNAR) EKLEMLER

Sinovial Eklemlerde Bulunan Yapılar:

*Cartilago Articularis (Eklem Kıkırdağı)

*Capsula Articularis (Eklem Kapsülü)

*Cavitas Articularis (Eklem Boşluğu)

*Membrana Synovialis (Eklem Sıvısı)

*Ligamenta Articularis (Eklem Bağları)

Eklem kapsulü

dışta fibröz

içte sinoviyal membrandan oluşur.

Bol damar ve sinir yapısı (ağrı duyusu

taşıyan zengin lifler) vardır.

Eklem kıkırdağı

damarlanmadan fakirdir

eklem yüzeylerinin sürtünmesini azaltır.

menisküsler: eklem yüzeylerinin uyumunu sağlar

Cavitas Articularis

eklem boşluğudur.

sinoviya ile doludur.

sinoviya; hyaluronik asitten zengin, berrak,

sarımtrak sıvıdır. Ekleme uygulanan

basıncı yüzeye eşit olarak dağıtır.

Eklem Bağları (ligamentler);

-kemik uçlarını birbirine bağlar,

-kapsulün yapısına katılır, içinde yada

dışında bulunur.

-oynar eklemlerde dış ve iç bağlar vardır.

-extrinsik ligamentlerin eklem kapsülü ile

ilişkisi olmadan iki kemik arasında uzanır.

-intrinsik ligamentler ise eklem boşluğu içerisinde olup eklem yüzleri arasında

uzanır.

-eğer iç bağ eklem boşluğunun içerisinde uzanıyorsa bu bağın eklem kapsülü ile bağlantısı yoktur.

(örn. lig. cruciatum anterius)

-bazı iç bağlar ise direkt olarak eklem kapsülünün kalınlaşması ile oluşur (örn. lig. glenohumeralia)

discus articularis

(fibrokartilaginöz)

(art sternoclavicularis

meniscus articularis

(fibrokartilaginöz)

(art genus)

labrum articularis(fibröz)

(art humeri)

SİNOVYAL EKLEM ÇEŞİTLERİ

Art. Plana (Ör/ İntervertebral eklemler)

•Eksenden söz edilemez

Eklem yüzleri düzdür. Birbirleri üzerinde kayma hareketi yaparlar (örn: articulatio acromioclavicularis,el ayak bileği kemikleri,vertebralar).

Sinovial Eklemlerin Çeşitleri

*Ginglymus (Trochlear) (Ör/ Diz,humeroulnaris, talocruralis, interfalangeal eklem)

TEK EKSENLİ

Eklem yüzlerinden biri konveks makara şeklinde olup, diğeri bu eklem yüzünü içine alacak şekilde konkavdır. Transvers ekseni vardır. Bu eksen etrafında fleksiyon-ekstansiyon hareketleri yapılır.

Sinovial Eklemlerin Çeşitleri

Trokoid tip (pivot)

TEK EKSENLİ

•Eklem yüzlerinden biri silindir şeklinde, diğeri onu saracak yüzük şeklindedir. Vertikal ekseni vardır. Bu eksen etrafında pronasyon ve supinasyon hareketleri yapılır. (örn: art. radioulnaris proximalis, art. atlantoaxialis mediana).